Edukacja w Finlandii: Klucz do Sukcesu

Edukacja w Finlandii

Finlandia jest często wymieniana jako wzór do naśladowania w dziedzinie edukacji. System edukacyjny tego kraju jest znany z wysokiej jakości, równości i innowacyjności. Przyjrzyjmy się, co sprawia, że fińska edukacja jest tak wyjątkowa.

1. Wczesna Edukacja

W Finlandii edukacja zaczyna się od wczesnego dzieciństwa. Dzieci mają prawo do edukacji przedszkolnej przed rozpoczęciem obowiązkowej edukacji szkolnej. Przedszkola są finansowane z podatków, co sprawia, że są dostępne dla wszystkich rodzin. Wczesna edukacja skupia się na rozwoju społecznych, językowych i manualnych umiejętności dzieci, a także na promowaniu równości w nauce.

2. Edukacja Przedszkolna

Rok przed rozpoczęciem obowiązkowej edukacji, dzieci muszą uczęszczać na edukację przedszkolną. Jest to bezpłatne i organizowane przez gminy. Programy przedszkolne są prowadzone przez wysoko wykwalifikowanych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Dzieci uczą się podstawowych umiejętności, które będą przydatne w szkole, takich jak alfabet i podstawy matematyki.

3. Edukacja Podstawowa i Średnia

Obowiązkowa edukacja w Finlandii trwa dziewięć lat i obejmuje szkołę podstawową oraz niższe gimnazjum. W tym okresie uczniowie nie są selekcjonowani ani dzieleni na grupy według wyników, co sprzyja równości w edukacji. Po ukończeniu edukacji podstawowej uczniowie mogą wybrać kontynuację nauki w liceum ogólnokształcącym (lukio) lub w szkole zawodowej (ammattioppilaitos), które trwają zazwyczaj trzy lata.

4. Wyższa Edukacja

System wyższej edukacji w Finlandii obejmuje uniwersytety oraz politechniki (ammattikorkeakoulu), znane również jako uniwersytety nauk stosowanych. Uniwersytety oferują stopnie licencjackie, magisterskie oraz doktoranckie, podczas gdy politechniki koncentrują się na praktycznych umiejętnościach zawodowych. W Finlandii istnieje 17 uniwersytetów i 27 politechnik.

5. Innowacyjność i Równość

Jednym z kluczowych elementów fińskiego systemu edukacji jest nacisk na równość. Wszystkie dzieci, niezależnie od tła społeczno-ekonomicznego, mają dostęp do wysokiej jakości edukacji. Fińskie szkoły są również znane z innowacyjnych metod nauczania, które kładą nacisk na kreatywność, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów.

6. Wyniki Międzynarodowe

Finlandia regularnie osiąga wysokie wyniki w międzynarodowych badaniach edukacyjnych, takich jak PISA (Program Międzynarodowej Oceny Uczniów). W badaniach PISA z 2012 roku Finlandia zajęła szóste miejsce w czytaniu, dwunaste w matematyce i piąte w naukach przyrodniczych. Chociaż w ostatnich latach wyniki te nieco spadły, Finlandia nadal jest uważana za lidera w dziedzinie edukacji.

7. Wyzwania i Przyszłość

Pomimo sukcesów, fiński system edukacji stoi przed wyzwaniami. W ostatnich latach zauważono spadek wyników w nauce, co skłoniło Ministerstwo Edukacji i Kultury do podjęcia działań mających na celu poprawę sytuacji. W 2023 roku opublikowano raport, który wskazuje na potrzebę wzmocnienia umiejętności czytania i matematyki.

8. Podsumowanie

Fiński system edukacji jest przykładem na to, jak można stworzyć system, który jest zarówno efektywny, jak i sprawiedliwy. Dzięki naciskowi na równość, wysokiej jakości kadrze nauczycielskiej oraz innowacyjnym metodom nauczania, Finlandia pozostaje jednym z liderów w dziedzinie edukacji na świecie.

Współczesna gospodarka Finlandii

współczesna gospodarka Finlandii

Finlandia to kraj położony w północnej Europie, który jest znany z wysokiego poziomu życia, innowacyjności oraz silnej gospodarki opartej na nowoczesnych technologiach. Współczesna gospodarka Finlandii jest wynikiem długotrwałych inwestycji w edukację, badania i rozwój, a także efektywnego zarządzania zasobami naturalnymi.

Sektory przemysłowe

Gospodarka Finlandii jest zróżnicowana, z silnym naciskiem na przemysł technologiczny, leśny oraz metalurgiczny. Przemysł technologiczny, w szczególności sektor IT, odgrywa kluczową rolę w gospodarce kraju. Firmy takie jak Nokia, które kiedyś dominowały na rynku telefonów komórkowych, nadal mają znaczący wpływ na rozwój technologii i innowacji w Finlandii.

Przemysł leśny również odgrywa ważną rolę, z Finlandią będącą jednym z największych producentów papieru i produktów drewnianych na świecie. Zarządzanie zasobami leśnymi odbywa się w sposób zrównoważony, co pozwala na długoterminowe wykorzystanie tego sektora bez szkody dla środowiska.

Rola technologii i innowacji

Finlandia jest jednym z liderów w dziedzinie innowacji i technologii. Kraj ten inwestuje znaczne środki w badania i rozwój, co przekłada się na wysoką pozycję w globalnych rankingach innowacyjności. Wysoki poziom edukacji, zwłaszcza w dziedzinach nauk ścisłych i technologii, przyczynia się do tworzenia wykwalifikowanej siły roboczej, która napędza rozwój gospodarczy.

Polityka gospodarcza

Polityka gospodarcza Finlandii jest skoncentrowana na zapewnieniu stabilności makroekonomicznej, wspieraniu innowacji oraz promowaniu zrównoważonego rozwoju. Rząd Finlandii aktywnie wspiera przedsiębiorczość i innowacje poprzez różnorodne programy i inicjatywy, które mają na celu ułatwienie dostępu do finansowania oraz wspieranie start-upów.

Wyzwania gospodarcze

Mimo wielu sukcesów, Finlandia stoi przed kilkoma wyzwaniami gospodarczymi. Jednym z głównych problemów jest starzejąca się populacja, która może wpłynąć na przyszłą siłę roboczą oraz obciążenie systemu opieki społecznej. Ponadto, Finlandia musi stawić czoła globalnym wyzwaniom, takim jak zmiany klimatyczne i konieczność przejścia na gospodarkę niskoemisyjną.

Podsumowanie

Współczesna gospodarka Finlandii jest przykładem na to, jak inwestycje w edukację, badania i rozwój mogą przyczynić się do stworzenia silnej i innowacyjnej gospodarki. Mimo wyzwań, przed którymi stoi ten kraj, Finlandia nadal utrzymuje wysokie wskaźniki rozwoju gospodarczego i jakości życia swoich obywateli. Dzięki zrównoważonemu zarządzaniu zasobami naturalnymi oraz wsparciu dla innowacji, Finlandia ma solidne podstawy do dalszego rozwoju w przyszłości.

Konsul Honorowy Finlandii w Białymstoku zachęca do przekonania się jak faktycznie wygląda gospodarka tego kraju i odwiedzin Finlandii.

Z czego śmieją się Finowie?

Z czego śmieją się Finowie

Fińskie poczucie humoru jest unikalne i często zaskakujące dla osób spoza tego kraju. Finowie, znani z powściągliwości i skromności, mają specyficzne podejście do żartów, które często odzwierciedla ich kulturę i codzienne życie. Oto kilka kluczowych aspektów fińskiego humoru.

Autoironia i dystans do siebie

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów fińskiego humoru jest autoironia. Finowie potrafią śmiać się z własnych wad i stereotypów, które ich dotyczą.

Żarty o sąsiadach

Finowie często żartują z innych narodowości, zwłaszcza ze swoich sąsiadów – Szwedów. Żarty te często dotyczą stereotypów związanych z metroseksualnością szwedzkich mężczyzn i ich stylu życia2. Historyczne konflikty i rywalizacje między tymi narodami również stanowią bogate źródło humoru.

Humor związany z pijaństwem

Pijaństwo jest częstym tematem fińskich dowcipów. Finowie potrafią śmiać się z siebie nawzajem w kontekście picia alkoholu. Przykładem może być dowcip: „Dwóch Finów pije wódkę w barze, pierwsza kolejka, druga, trzecia. Przy piątej kolejce jeden z nich mówi do drugiego: na zdrowie, na co drugi odpowiada: ty tu przyszedłeś pić czy dyskutować?”1. Tego typu żarty pokazują, jak Finowie potrafią z humorem podchodzić do swojej kultury picia.

Humor sytuacyjny i groteska

Fiński humor często opiera się na sytuacjach absurdalnych i groteskowych. Przykładem może być popularny film „Uuno Turhapuro”, którego bohater jest przerysowaną postacią z wieloma wadami i zaletami3. Tego typu humor jest głęboko zakorzeniony w fińskiej kulturze i często pojawia się w programach telewizyjnych oraz filmach.

Humor regionalny

W różnych regionach Finlandii humor może się nieco różnić. Na przykład we wschodniej Finlandii, w Karelii i Sawonii, humor bywa bardziej okrutny i nawiązuje do trudnych doświadczeń historycznych3. Z kolei mieszkańcy Satakunty słyną z mocnej autoironii, a Ostroboci z aktywności i przedsiębiorczości, co również znajduje odzwierciedlenie w ich żartach3.

Humor w codziennym życiu

Finowie potrafią śmiać się z codziennych sytuacji i problemów. Ich humor często jest subtelny i wymaga pewnej znajomości kontekstu kulturowego. Przykładem może być dowcip o fińskiej skromności: „Finowie są bardzo skromni. Nie do końca rozumieją, dlaczego zachwycasz się ich pięknym krajem, w którym według nich nie ma zbyt wielu ciekawych rzeczy do obejrzenia”1. Tego typu żarty pokazują, jak Finowie potrafią z humorem podchodzić do swojej skromności i prostoty.

Podsumowanie

Fiński humor jest bogaty i różnorodny, od autoironii po żarty o sąsiadach i sytuacjach codziennych. Finowie potrafią śmiać się z siebie i innych, co czyni ich humor wyjątkowym i interesującym.

Jeśli kiedykolwiek będziesz miał okazję odwiedzić Finlandię – do czego serdecznie zachęca Konsul Honorowy Finlandii w Białymstoku –  warto zwrócić uwagę na subtelne i często zaskakujące aspekty ich poczucia humoru ????.

Historia Finlandii w pigułce

Historia Finlandii w pigułce

Jeśli potrzebujesz krótkiego rysu historycznego Finlandii to Konsul Honorowy Finlandii w Białymstoku zaprasza do lektury.

Prehistoria

Finlandia ma długą historię, sięgającą czasów prehistorycznych. Około 130 tysięcy lat temu pierwsze grupy ludzi przybyły na te tereny. Byli to myśliwi i zbieracze, którzy przemieszczali się ze wschodu. Niestety, większość z nich wymarła lub opuściła region wraz z nadejściem ostatniej epoki lodowej.

W okresie IX tysiąclecia p.n.e. ludzie ponownie pojawili się na terenie dzisiejszej Finlandii. Przybyli przodkowie dzisiejszych Finów, a na północy zasiedlili Pralapończyków. W III tysiącleciu p.n.e. rozwijała się kultura wypalająca i ceramika. Handel z Szwecją był już wtedy częsty, a używanie łodzi żaglowych ułatwiało komunikację między osadami.

W okresie 1500 roku p.n.e. Finlandia doświadczyła epoki brązu. Kultura Kiukainen była jednym z ważniejszych ośrodków. W tym czasie budowano obronne osady i miejsca kultu religijnego.

Średniowiecze

W VII–VIII wieku n.e. nastąpił wzrost liczby ludności i rozwój handlu w obrębie Bałtyku. Migracje ludności były częste, a napady wikingów zmusiły ludzi do przemieszczania się w głąb kraju. W tym okresie Finlandia była pod panowaniem Szwecji.

Od średniowiecza aż do 1809 roku Finlandia pozostawała częścią Królestwa Szwecji. W tym czasie rozwijała się kultura fińska, a kontakty handlowe z plemionami germańskimi były coraz bardziej intensywne.

Nowożytność

W 1809 roku Finlandia stała się częścią Imperium Rosyjskiego po przegranej wojnie przez Szwecję. W XIX wieku narodziła się fińska tożsamość narodowa, a dążenie do niepodległości stawało się coraz silniejsze.

W XX wieku Finlandia uzyskała niepodległość w wyniku wydarzeń związanych z I wojną światową i rewolucją rosyjską. Współczesna Finlandia jest demokratycznym państwem, członkiem Unii Europejskiej oraz NATO i aktywnie uczestniczy w sprawach międzynarodowych.

Akseli Gallen-Kallela- fiński malarz, twórca serii obrazów inspirowanych fińską epopeją narodową Kalevala

Akseli Gallen-Kallela- fiński malarz, twórca serii obrazów inspirowanych fińską epopeją narodową Kalevala

Akseli Gallen-Kallela, właściwie Axel Waldemar Gallén (urodzony 26 kwietnia 1865 w Pori, zmarł 7 marca 1931 w Sztokholmie) – fiński malarz, twórca serii obrazów inspirowanych fińską epopeją narodową Kalevala.

Gallén wykorzystywał motywy z eposu Kalevali w wielu swoich pracach. Był to jego sposób na wyrażenie własnego patriotyzmu, związanych z tym nadziei i rozczarowań. Choć tematyka jego późnych dzieł jest silnie narodowa i patriotyczna, styl artysty rozwijał się pod wpływem nurtów międzynarodowych, szczególnie symbolizmu i francuskiego art nouveau. Tworzył też w stylu secesji.


Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Akseli_Gallen-Kallela 

Finlandia znowu najszczęśliwszym krajem świata według Raportu ONZ

Finlandia znowu najszczęśliwszym krajem świata według Raportu ONZ
Finlandia siódmy rok z rzędu została uznana za najszczęśliwszy kraj świata – wynika z opublikowanego w środę raportu ONZ „World Happiness Report„, uwzględniającego takie kryteria, jak długość życia w zdrowiu czy PKB na głowę mieszkańca. Polska zajęła w tym roku 35. miejsce.

W prowadzonym od 2012 roku rankingu znów najlepiej wypadły Finlandia i kraje Europy Północnej. Na ostatnim, 143. miejscu uplasował się Afganistan.

Zestawienie oparte jest na badaniach ośrodka Gallupa wśród mieszkańców 143 państw świata, którzy oceniają jakość życia w skali od zera do dziesięciu. Ranking uwzględnia sześć czynników: PKB na głowę mieszkańca, długość życia w zdrowiu według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wsparcie społeczne (zgodnie z odpowiedzią na pytanie, „Czy masz krewnych lub przyjaciół, na pomoc których możesz liczyć, gdybyś miał kłopoty?”), postrzeganą swobodę podejmowania decyzji życiowych, szczodrość (mierzoną odpowiedzią na pytanie: „Czy w ostatnim miesiącu przekazałeś jakieś pieniądze organizacji charytatywnej?”) i poziom postrzeganej korupcji.

(…) W prowadzącej w rankingu Finlandii dla poczucia zadowolenia jej mieszkańców kluczowa jest bliskość natury i równowaga między pracą i życiem prywatnym – powiedziała AFP Jennifer De Paola, badaczka z Uniwersytetu w Helsinkach. Wyraziła przypuszczenie, że Finowie mają „bardziej przystępne pojęcie tego, czym jest udane życie” w porównaniu np. z mieszkańcami USA, gdzie pomyślność często kojarzona jest z sukcesem finansowym.

Zasadnicze znaczenie ma też zaufanie do instytucji, niski poziom korupcji i dostępność ochrony zdrowia i edukacji. „Społeczeństwo fińskie jest przepojone poczuciem zaufania, wolności i wysokim poczuciem autonomii” – podsumowała badaczka.


Źródło: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/9466361,finlandia-znowu-najszczesliwszym-krajem-swiata-wedlug-raportu-onz-kto.html

Alexander Stubb nowym prezydentem FInlandii

Alexander Stubb nowym prezydentem FInlandii

Alexander Stubb, były premier i kandydat obecnej partii rządowej, liberalno-konserwatywnej Koalicji Narodowej, wygrał drugą turę wyborów prezydenckich w Finlandii. Zdobył 51,6 proc. głosów – wynika ze wstępnych danych ogłoszonych przez resort sprawiedliwości po przeliczeniu 99,9 proc. głosów.

55-letni Stubb wygrał wybory zgodnie z oczekiwaniami. O jego nieznacznej przewadze nad Pekką Haavisto, politykiem Zielonych i byłym ministrem spraw zagranicznych, mówiły wszystkie przedwyborcze sondaże.

O wygranej zdecydowały głosy ok. 100 tys. wyborców. Na Stubba głosowało 1,55 mln, zaś na Haavisto 1,45 mln Finów.

„Nowa epoka się zaczyna” – powiedział Stubb, komentując wyniki. Przez kolejne 6 lat Finlandia pozostanie „najlepszym krajem na świecie” – oświadczył.

Zwrócił uwagę na kwestię bezpieczeństwa Finlandii w obliczu napaści Rosji na Ukrainę. W trakcie kampanii mówiłem dużo o wojnie, ale zadaniem prezydenta jest „zachowanie pokoju” – podkreślił w studiu wyborczym telewizji Yle.

W ostatniej dekadzie Stubb był jednym z niewielu fińskich polityków, który opowiadał się za wejściem kraju do NATO, jednak gdy zasiadał w radzie ministrów w latach 2008-2015, w tym jako szef MSZ oraz premier, jedynie 20-25 proc. Finów popierało członkostwo w Sojuszu.

„Gratuluję, Aleksandrze, zostałeś 13. prezydentem fińskiej republiki” – zwrócił się bezpośrednio do zwycięzcy Haavisto, który był szefem fińskiej dyplomacji w gabinecie Sanny Marin, odgrywając dużą rolę w akcesji kraju do NATO. 65-letni Haavisto trzeci raz startował w wyborach prezydenckich.

(Stubb) jest mocny w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, a to ważne w przypadku urzędu prezydenta – mówił szef fińskiego rządu Petteri Orpo.

„Jego kontakty są cenniejsze niż złoto” – skomentowała zaś szefowa MSZ Elina Valtonen.

Teraz zarówno nowy prezydent, premier, minister spraw zagranicznych oraz minister obrony narodowej są związani z tą samą partią, tj. liberalno-konserwatywną Koalicją Narodową (KOK) – zwrócili uwagę eksperci telewizji Yle.

Komentatorzy zwrócili również uwagę, że przy okazji tych wyborów nie dostrzeżono żadnych sygnałów wskazujących na ingerencję Rosji, ale „na pewno (Rosjanie) będą chcieli przetestować nowego prezydenta”. „Stanowcze stanowisko obu kandydatów wobec Rosji zostało na wschodzie wykorzystane w celach propagandowych” – komentowała szefowa ośrodka ds. przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym w Helsinkach (HybridCoE), Teija Tiilikainen.

„Finlandia ma trzy zamki bezpieczeństwa. Oprócz NATO jest to przede wszystkim własna obrona, a następnie umowa o współpracy obronnej z USA (DCA) – mówił Stubb, komentując ostatnie oświadczenia Donalda Trumpa o NATO i rezygnacji z ochrony militarnej dla tych państw, które zalegają z płatnościami na obronność.

„Widzę Finlandię w rdzeniu NATO, a jako państwo przyczyniamy się do zapewniania bezpieczeństwa Sojuszu” – oświadczył Stubb podczas wystąpienia dla zagranicznych dziennikarzy przybyłych do Helsinek.

Frekwencja w II turze wyniosła nieco ponad 70 proc. (w I turze była większa: 75 proc.).

Finlandia jest chyba jedynym krajem na świecie – komentowano w Yle – gdzie w głównym dniu wyborów uczestniczy mniejsza część obywateli. W kraju tym głosowanie w wyborach powszechnych nie odbywa się tylko jednego dnia. W II turze blisko 46 proc. wyborców skorzystało z możliwości oddania głosu wcześniej, w ramach przedterminowego głosowania. Przez tydzień zagłosować można było w punktach zlokalizowanych m.in. w bibliotekach, placówkach kulturalnych czy galeriach handlowych.

Stubb oficjalnie obejmie urząd prezydenta z początkiem marca. Zastąpi Sauliego Niinisto (także wywodzącego się z KOK), którego druga kadencja dobiega końca.


Źródło: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Alexander-Stubb-nowym-prezydentem-FInlandii-Zdecydowaly-glosy-ok-100-tys-wyborcow-8693517.html

Finlandia zimą

Finlandia zimą

Dobrym punktem do rozpoczęcia przygody z Północą jest Hetta, ministolica regionu Enontekiö, oraz położone na północy Kilpisjärvi i Luosto, słynące z jedynej w Europie odkrywkowej kopalni ametystów Lampivaara. Latem wokół rozciągają się podmokłe równiny, teraz ścięte mrozem i pokryte kilkumetrowym śniegiem.

Finowie i Lapończycy wynaleźli więcej sposobów poruszania się po nim niż ktokolwiek inny: poza jazdą na zwykłych biegówkach czy znanymi u nas na Pomorzu przejażdżkami na nartach w ślad za koniem, można wskoczyć na skuter śnieżny, do sań ciągniętych przez stado psów husky albo popędzić w ślad za reniferem. Skuter śnieżny może kojarzyć się z Bondem. Komuś, kto prowadził wcześniej samochód czy motor, wystarczy jednak godzina treningu, żeby ruszyć jednym z wielu szlaków. Korzystajcie z Nordic Safaris z siedzibą w Kilpisjärvi. Szkolą, organizują przejażdżki po tunturi (słyszycie w tym słowie „tundrę”?) i na najwyższy szczyt kraju, czyli Halti (1324 m), a nawet norweskim korytarzem w dół fiordu, na brzeg Morza Norweskiego! Jeśli jest pełnia, warto spróbować przejażdżki pod jasnym księżycem.

Znacznie więcej czasu zajmuje nauka powożenia psim zaprzęgiem i dlatego zwykle towarzyszy nam instruktor, ale kto chce, może spróbować sam – trzeba się tylko nauczyć kilku podstawowych komend, co może być nie mniejszym wyzwaniem niż utrzymanie w dłoniach wodzy.

Język spoza rodziny indoeuropejskiej jest podobnie trudny do opanowania (jak węgierski, baskijski czy gruziński) i większość turystów po tygodniu z trudem potrafi wykrztusić kiitos, czyli „dziękuję”. Ale pokusa jest duża: błękitnookie, strzygące uszami husky czekają tylko, by się wybiegać! Z początku warto biec razem z nimi, a gdy nabiorą tempa, wskoczyć do sań. Na wszelki wypadek „ruszaj” to menääkö! Nauczą was tego w Hetta Huskies, gdzie znajduje się szkółka dla kierujących zaprzęgiem i organizowane są jedno- i kilkudniowe rajdy, ale większość i tak pewnie spędzi pierwszy dzień, głaszcząc i tuląc puszyste kulki szczeniąt. Instruktorzy już do tego przywykli. 

Skoro Laponia, to nie obejdzie się bez reniferów. W całej prowincji działa kilkaset farm stworzonych specjalnie z myślą o przybyszach. Najłatwiej trafić do nich za pośrednictwem firmy turystycznej Levi. Na farmach niedaleko Kittilä gospodarze wciąż noszą lapońskie stroje z czerwonego i granatowego sukna, przypominające krojem szlacheckie kontusze z wyłogami. Do renów trzeba mieć podejście – powożący Lapończyk na przemian nuci, podśpiewuje i cmoka. Do tego szelest płóz i niepowtarzalny dźwięk, jaki wydają uderzające w śnieg kopyta – jakby ktoś mocno bębnił pięściami w wielką poduszkę.

Kusztyczek żywicy, czyli przysmaki Finlandii 

Po śnieżnych zabawach rośnie apetyt. Skoro dotarliście już do Kittilä, polecam największą tutejszą restaurację Saamen Kammi. Zaczyna się od pieśni joik i żurawinowego musu, a potem… oczywiście tradycyjne dania Lapończyków. Zanim entuzjaści nouvelle cuisine (i osoby dbające o wagę) zaczną narzekać, niech pomyślą o przeszłości: położona na peryferiach najpierw Szwecji, a potem Rosji (od czasu wojen napoleońskich) Finlandia zakosztowała pierwszych warzyw w połowie XIX w. – były to ziemniaki. Dziś dla wegetarian znajdą się – również w Saamen Kammi – brokuły i jarmuż, a dla zwolenników lekkiej kuchni – zupa ze świeżych łososi złowionych w pobliskim potoku.

Ale kto ciekaw kuchni lapońskiej, powinien zamówić ukko hutun ketto, czyli gulasz z reniferzyny. Ta „zupa starego człowieka” przypomina węgierski bogracz. Oczywiście w wersji nordyckiej: nie uświadczycie pomidorów ani papryki, a kilka plasterków marchwi znajdzie się tam raczej z łaski kucharza niż z wierności tradycji. Ale jest to ciepłe, w miarę ostre, sycące danie. Wasz wewnętrzny myśliwy mlaśnie z zadowolenia.

Mądrość ludowa głosi, że zawiesiste potrawy łatwiej strawić, podlawszy je mocnym trunkiem. Finowie wynaleźli wiele napitków pomagających przetrwać mroźną zimęNalewka na malinie moroszce jest bursztynowa w odcieniu i bardzo delikatna w smaku. Mało kto za to przełknie ze spokojem terva snapsi, czyli mocny trunek pędzony m.in. na żywicy jodeł, ale jeśli się na to zdobędzie, to uzna próbowane dotychczas giny za lemoniadę. Oczywiście można też pozostać przy jasnych piwnych lagerach, niewiele różniących się od duńskiego tuborga, lub na świetnie gaszącym pragnienie kompocie żurawinowym. Przynajmniej można potem odwiedzić saunę.

Sauna fińska – kto dłużej wytrzyma

Saunę odwiedzić warto, nie tylko ze względu na konieczność rozluźnienia mięśni sforsowanych ściskaniem kierownicy skutera lub po gonitwie za psim zaprzęgiem. Fińska sauna to doświadczenie niepowtarzalne, wynikające z samej natury tych ziem, nie z mody na spa. O tytuł twórców i mistrzów sauny Finowie od stuleci zmuszeni są rywalizować z Norwegami, Szwedami i Rosjanami, ale wygrywają w cuglach, bo słowo „sauna” pochodzi właśnie z fińskiego.

Kamienne fundamenty saun należą do najważniejszych zabytków archeologicznych w kraju, gdzie do czasów II wojny światowej niemal wszystko budowano z drewna. To w Finlandii, w miasteczku Heinola, do niedawna organizowano światowe mistrzostwa sauniarstwa. Coś, co miało być niewinną zabawą w „kto wytrzyma dłużej”, przerosło organizatorów, gdy w grę zaczęły wchodzić duże pieniądze i reklamy.

Kres mistrzostwom ostatecznie położył Rosjanin, który, marząc o laurach, nafaszerował się – oczywiście wbrew regulaminowi zawodów – stosem środków przeciwbólowych, co było szczytem głupoty. Ale naprawdę warto najpierw rozkoszować się rozleniwiającym ciepłem, po kolejnym kłębie pary wytrzymać jeszcze przez pięć, może dziesięć sekund, a potem wybiec przez drzwi prosto na śnieg lub – jeszcze lepiej – dać nura do przerębla. Jest więcej niż pewne, że o czymś takim jak katar zapomnicie przynajmniej do kolejnej zimy w Polsce.

Po saunie zwykle zasypia się w mig, ale jeśli komuś starczy ciekawości i kondycji, to warto, by wziął udział w koncercie pieśni joik. To nie cepeliada ani przebieranki folklorystyczne – macie okazję przez chwilę zasmakować kultury ludów, dla których wszyscy – Rosjanie, Germanie, Słowianie – jesteśmy przybyszami. Oni, rozciągnięci na wielkim szlaku, który wyznacza granica wiecznego zlodowacenia, mają swój śpiew, czarnych bogów i jurty od Jakucji po przedmieścia Helsinek. Polecam też sprawdzić trasę koncertującej w całym kraju lapońskiej grupy Somby. To prawdziwie mocne uderzenie z północy.

Z wizytą u Świętego Mikołaja

Po takim dniu i takim wieczorze warto zwolnić tempo. W ametystowej kopalni niedaleko Luosto można przejść się po kwarcowych rumowiskach sprzed 200 mln lat z młotkiem geologicznym i – kto wie – nawet znaleźć jakąś mlecznofiołkową geodę? W Sodankylä polecam zwiedzić najstarszy kościół modrzewiowy; ołtarz i ławki, w których słuchano długich luterańskich kazań, przetrwały, niestoczone przez korniki, trzy i pół wieku!

Ale jeśli towarzyszą Wam dzieci, to – skoro już wygłaskały husky, prychnęły z niechęcią na widok gulaszu z renifera i piszcząc, zrejterowały z sauny – należy im się coś z największych marzeń dzieciństwa i trochę kiczowatej współczesnej popkultury młodzieżowej, czyli wizyta u Świętego Mikołaja w Rovaniemi.

Finlandii udało się wygrać i tę konkurencję: chociaż wiosek Świętego Mikołaja jest na świecie kilka, od Kanady po Rosję (sam zaś historyczny święty, jak wiadomo, urodził się w Myrze w dzisiejszej Anatolii, a jego szczątki spoczęły w Bari), to do Mikołaja, czyli Joulupukki, w Rovaniemi trafia najwięcej gości, listów, a pewnie i próśb o wymarzone prezenty.

Chociaż wiosek Świętego Mikołaja jest na świecie kilka, do Rovaniemi trafia najwięcej gości, listów, a pewnie i próśb o wymarzone prezenty. 

Wszystko zaczęło się w roku 1950 w małej drewnianej willi zbudowanej na potrzeby odwiedzin wdowy po prezydencie USA, Eleanor Roosevelt – dziś w tym samym miejscu wyrosło kilkaset sklepów, teatrzyków, restauracji i galerii, a wszystko tonie w feerii świateł. „I gwiazdki dzwonią i gwiazdki lśnią / nad miastem i nad wsią…”. Najmłodsi uwierzą bez reszty, że trafili do środka baśni i z otwartymi ustami będą patrzeć na reniferowe zaprzęgi i grupy elfów. Starsi oczywiście pomyślą, że padli ofiarą mistyfikacji, ale docenią urodę rozgrywanego przed ich oczami spektaklu à la Disneyland. Dorośli zawsze mogą poprosić Mikołaja o jedno: żeby dane im było odwiedzić Finlandię raz jeszcze.


Źródło: https://www.werandaweekend.pl/w-podrozy/zima-na-polnocy-finlandia

Mikołaj z Rovaniemi w Laponii ponownie odwiedzi Białystok

Konkurs dla dzieci pt. „Zadaj pytanie Mikołajowi”
Czy wiecie, że już w niedzielę, 3 grudnia, Białystok po raz kolejny odwiedzi Mikołaj z Laponii. Wszystkich, którzy chcą spotkać gościa z fińskiego Rovaniemi Konsul Honorowy Republiki Finlandii w Białymstoku, Andrzej Parafiniuk,  zaprasza na Rynek Kościuszki od godziny 15:30. Około godziny 16:30 włączone zostaną lampki na miejskiej choince.

Co warto zwiedzić w Finlandii?

Co warto zwiedzić w Finlandii

Suomenlinna

Do głównych atrakcji Finlandii zaliczyć można Suomenlinnę – twierdzę położoną na kilku wyspach w Helsinkach. Ma ona duże znaczenie kulturowe i jest znana każdemu mieszkańcowi Finlandii. W 1991 roku Suomenlinna została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Oprócz twierdzy na wyspach znajdują się również, szkoła Marynarki Wojennej liczne restauracje oraz kawiarnie dla turystów. Dotarcie do niej to żaden problem gdyż kursuje tam prom, który zabierze nas z rynku głównego Helsinek.

Helsinki

Helsinki to stolica Finlandii w której, znajduje się wiele zabytków z XIX wieku, ale można znaleźć tutaj i starsze, chociażby w dzielnicy Kruununhaka, gdzie stoją domy pochodzące z XVI-XVII wieku. Główną atrakcję stanowi tu; Plac Senacki „Senaatintori”, Uniwersytet Yliopisto, parlament z końca XIX wieku (siedziba rządu Finlandii), Pałac Prezydencki z końca XIX w., Most Pitkasilta z 1878 roku oraz największy i najstarszy park Kaivopuisto.

Turku

Częstym celem podróżujących po Finlandii turystów jest również miasto Turku. Leży ono w południowo-zachodniej części Finlandii i jest jej dawną stolicą. Turku jest także ważnym portem morskim, w którym znajduje się najstarszy uniwersytet założony w 1640 roku. Znajduje się tutaj najstarszy Zamek Finlandii Turunlinna, z 1150 roku będący, byłą siedzibą gubernatorów i książąt. Warto również zobaczyć tu katedrę z 1250, bazylikę z 1285, klasztorr z 1443 oraz pozostałości średniowiecznego miasta.

„Białe Noce” Finlandii

Do jedynych i niepowtarzalnych atrakcji Finlandii należy tak zwana „Zorza Polarna”. Zjawisko to występuje w zależności od aktywności magnetycznej słońca zaś w Laponii można je obserwować przez całą zimę. Efekt tak zwanych „białych nocy” pozostawia niepowtarzalne wrażenie z pobytu w tym pięknym kraju.

Naantali

Jedno z najsłynniejszych miast portowych Finlandii, usytuowane po obu stronach kanału Naantalinsalmi. Znajduje się zaledwie 17 km od Turku, dlatego jest miejscem częstych wycieczek jednodniowych. Słynie z niezwykle zabawnego święta, obchodzonego już ponad 100 lat, Dnia Śpiocha (27 VII), podczas którego mieszkańcy wybierają Śpiocha Roku, którego wczesnym rankiem wyciąga się z łóżka i wrzuca do morza. Potem następuje zabawa z muzyką i tańcami. Trudno nie lubić Naantali, pomimo dużego tłoku latem (głównie z powodu fińskich rodzin przyjeżdżających do parków tematycznych). Główną atrakcją dla wszystkich rodzin jest Świat Muminków, z postaciami z książek Tove Jansson. W Dolinie znajduje się domek Muminków, fort piratów, dom Mamy Muminka, Szepczący Las, gdzie można spotkać żywe postacie z bajek, ale także strzeżona plaża, czy mini-pole golfowe.

Wyspy Alandzkie

Najbardziej szwedzka część Finlandii ( językiem szwedzkim posługuje się ponad 90% ogólnej liczby ludności), którą tworzy 6,5 tys. małych wysepek. Łączna liczba ludności wynosi ponad 27 000 osób, z czego aż 92% zamieszkuje główną wyspę Fasta Åland. Posiadają własny parlament i flagę. Swoją popularność zawdzięczają łagodnemu klimatowi oraz zabytkom, będącym pozostałością przeszłości historycznej archipelagu.

Tampere

Jednym z z najsłynniejszych miast współczesnej Finlandii jest Tampere. Miasto to rozsławione zostało tym iż znajduje się tu siedziba główna firmy Nokia oraz średniowieczny kościół z 1440 roku jak i ratusz miejski pochodzący z 1890 roku. Miasto powstałe w 1779 roku pomiędzy jeziorami Nasi i Pyha, nad wodospadem Tammerkosken. Znajduje się tu Muzeum Lenina, chyba jedyny obiekt tego rodzaju poza terenem byłego Związku Radzieckiego. Kilka sal wypełnionych jest pamiątkami z czasów pobytu Lenina w mieście. W budynku znajduje się także sklepik, gdzie można kupić, np. koszulki z podobizną wodza.

Lahti

Stolica sportów zimowych Finlandii, miejsce częstych międzynarodowych zawodów narciarskich, prawa miejskie uzyskało w 1905 roku. Nad miastem wznoszą się trzy olbrzymie skocznie narciarskie, mieści się tu również stadion narciarski i łyżwiarski, 150 km oznakowanych tras zjazdowych, rozbudowana sieć ścieżek rowerowych. Do większych atrakcji należą także wycieczki po jeziorach Paijanne i Vesi.

Savonlinna

Jakąkolwiek by obrać trasę przez Pojezierze Fińskie, nie wolno pominąć Savonlinny, położonej na dwóch wyspach pomiędzy Haapavesi i Pihlajavesi. Nad miastem majaczy posępna sylweta średniowiecznego zamczyska, najpiękniejszego w całej Finlandii, a dookoła ciągną się cudowne wodne krajobrazy.

Oulu

Największe i najważniejsze miasto Północnej Finlandii, założone w 1605 roku. Jest jedynym miejscem na świecie, gdzie uniwersytet stoi na bagnach, teatr na morzu, statek na rynku, a do tego w fabryce mieści się muzeum nauki. Fantastycznych wrażeń każdemu turyście dostarcza morskie nabrzeże, mnogość ulicznych barów, sieć ścieżek rowerowych, zimą natomiast stoki narciarskie oraz liczne trasy biegowe.

Laponia

Kraina karłowatych lasów i setek jezior. Rozwój turystyki rozpoczął się tu po zakończeniu II wojny światowej. Lapończycy zajmują się wypasem reniferów, których ilość przekracza liczbę mieszkańców, sprzedażą słynnych fińskich noży oraz pamiątek z rogu, skóry i kości tych zwierząt. Obecnie w Laponii istnieje wiele ośrodków sportowych i turystycznych.

Rovaniemi

Rovaniemi to administracyjna stolica Laponii, a dla turystów – brama prowadząca do tej krainy. Są i tacy, którzy przyjeżdżają tu z Helsinek na chwilę, tylko po to, by zaliczyć Laponię i móc się pochwalić, że byli za kołem podbiegunowym. Choć wygląda to na snobizm, latem rzeczywiście warto znaleźć się tak daleko na północy dla słynnych białych nocy. Z kolei zimą Rovaniemi stanowi wygodną bazę, skąd można podejmować różne, skądinąd drogie wyprawy – saniami zaprzężonymi w psy lub renifery, na nartach lub na skuterach śnieżnych. W Rovaniemi znajduje się Napapiiri, linia, która znajduje się na kole podbiegunowym i wyznacza granicę zasięgu zorzy polarnej. Na północ od niej słońce przez pewien okres na początku lata nie zachodzi w nocy za horyzont, w zimie na odwrót – nie wschodzi. Okres występowania zjawiska zorzy polarnej, to tzw. białe noce, które trwają w okresie zimowym i są niezwykle atrakcyjne.

Wioska Świętego Mikołaja (Rovaniemi)

Niezwykle widowiskowe miejsce, siedziba Świętego Mikołaja, do której dzieci z całego świata, przez cały rok, przesyłają miliony listów. Jest to możliwe dzięki działającej w Wiosce poczcie (Santa Claus Main Post Office, FIN-96930 Arctic Circle), z której można również przesłać kartkę do domu z oficjalnym znaczkiem Świętego Mikołaja. Każdy może zrobić sobie zdjęcie z Mikołajem, kupić pamiątkę w jednym z licznych sklepików, wypić i zjeść w tutejszych kawiarniach, czy zasięgnąć informacji o parkach narodowych i terenach pieszych wędrówek w centrum informacji Etiainen.